![กัญชา เคยฮิตจนติดเทรนด์จิตรกรรมฝาผนังไทยมากว่า 100 ปี](https://www.sarakadeelite.com/wp-content/uploads/2019/12/cannabis-open.jpg)
กัญชา เคยฮิตจนติดเทรนด์จิตรกรรมฝาผนังไทยมากว่า 100 ปี
- เมื่อจิตรกรรมฝาผนังคือสมุดหนังประวัติศาสตร์เล่มสำคัญ เรื่องราวของกัญชาที่เคยได้รับความนิยมอย่างมากเมื่อ100 ปีจึงถูกบันทึกลงบนสมุดเล่มนี้ด้วยเช่นกัน
- แม้แต่บทประพันธ์ระเด่นรันได นิราศเมืองแกลง รวมทั้งจิตรกรรมฝาผนังเรื่องรามเกียรติ์ ในวัดพระแก้วก็ยังมีภาพของกัญชาปรากฏอยู่เช่นกัน
กัญชา นับวันยิ่งเป็นประเด็นที่ร้อนแรง จากพืชที่มีสารออกฤทธิ์ต่อประสาท จากที่เคยถูกกฎหมายไทยบัญญัติให้เป็นยาเสพติดให้โทษ ปัจจุบันกัญชาได้กลายเป็นสารทางเลือกเพื่อการรักษาโรคที่กำลังโด่งดัง
ความร้อนแรงของกัญชาที่ไม่ใช่แต่เมืองไทย ทว่าเป็นประเด็นไปทั่วโลกนั้นทำให้มีทั้งผู้เรียกร้อง สนับสนุนให้มีการพิจารณาแก้ไข ปลดล็อคกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ทั้งนี้ก็เพื่อเปิดทางให้เกิดการวิจัยค้นคว้า กัญชา อย่างเต็มรูปแบบ โดยมีความหวังอยู่ที่การนำกัญชามาใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ ซึ่งจากงานวิจัยหลายชิ้นที่ออกมาอย่างต่อเนื่องก็ทำให้กัญชา กลายเป็นความหวังให้ผู้ป่วยในหลายโรค
แม้กฎหมายไทยยังไม่อนุญาตให้ทำเช่นนั้น แต่เป็นที่รู้กันว่าในวิถีชีวิตไทย เรื่องของกัญชามีให้เห็นมายาวนาน แม้แต่ในบทประพันธ์ระเด่นลันได ของพระมหามนตรี (ทรัพย์) ที่แต่งขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 ตัวเอกฝ่ายชายทั้ง ระเด่นลันได กับ ท้าวประดู่ คนเลี้ยงวัวล้วนเมากัญชาเป็นกิจวัตร หรือแม้แต่ในนิราศเมืองแกลง ของสุนทรภู่เองยังใส่ท่อนหนึ่งถึงกัญชาไว้ว่า
“นายแสงหายคลายโทโสที่โกรธา ชักกัญชานั่งกริ่มยิ้มละไม”
ความฮิตของกัญชาในอดีตยังปรากฎหลักฐานอยู่ในจิตรกรรมฝาผนังซึ่ง นิพัทธ์พร เพ็งแก้ว ได้เก็บภาพถ่ายไว้ใน นิตยสารสารคดี ฉบับ 404 เดือนตุลาคม พ.ศ. 2561 พร้อมกับเล่าถึงเรื่อง กัญชา ในเมืองเพชรบุรีบ้านเกิดไว้ว่า
“เพราะเราเป็นคนบ้านนอกกัญชาคือชีวิตปรกติของเรา ก็จะให้ว่าอะไรได้ล่ะพ่อก็ปลูกกัญชาในบ้านให้เมีย-ลูกกิน ใช้มาแต่เด็กๆ และคนเพชรบุรีรอบบ้านเราแทบทุกบ้านในช่วง 40-50 ปีก่อน ล้วนปลูกกัญชากิน-ใช้อย่างถ้วนทั่วทั้งนั้น”
นอกจากการตามรอยกัญชา บน จิตรกรรมฝาผนัง ในวัดที่จังหวัดเพชรบุรีแล้ว นิพัทธ์พร ยังเดินทางต่อสู่ลุ่มน้ำแม่กลอง เข้าสู่เมืองหลวงเพื่อที่จะพบกับกัญชาในกองทัพพระรามบนฝาผนังวัดพระแก้ว
![กัญชา](http://178.128.112.224/wp-content/uploads/2019/12/AW-Cover-กัญชาในจิตรกรรมฝาผนัง-05.jpg)
“เพื่อนเมาน้ำตาล”
ภาพจิตรกรรมสีฝุ่นบนฝาผนังวิหาร วัดมหาธาตุวรวิหาร เมืองเพชรบุรี ฝีมือ ครูเลิศ พ่วงพระเดช ภาพบันทึกชีวิตไทยภาพนี้วาดขึ้นระหว่างปี พ.ศ. 2464-2466 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 6 โดยภาพขวาเป็นรูปคนหนุ่มกำลังทำท่าน้ำลายหก ยกกะลามะพร้าวเทน้ำตาลเมา ด้านซ้ายเป็นชายหนุ่มกำลังสูดควันกัญชา มือขวาจับบ้องแน่น มือซ้ายใช้ของแหลมแหย่พวยบ้องไม่ให้ตัน เบื้องหน้าของเขาเป็น เขียงไม้ข่อย ที่ใช้ในการหั่นใบกัญชาตากแห้ง
![](http://178.128.112.224/wp-content/uploads/2019/12/AW-Cover-กัญชาในจิตรกรรมฝาผนัง-06.jpg)
“ผัวขี้พี้”
ภาพเขียนเมียกุมขมับ ในยามที่ผัวพี้กัญชา จิตรกรรมบนศาลาการเปรียญ วัดนาพรม จังหวัดเพชรบุรี
![กัญชา](http://178.128.112.224/wp-content/uploads/2019/12/AW-Cover-กัญชาในจิตรกรรมฝาผนัง-07.jpg)
“มันพ่ะย่ะค่ะ”
จิตรกรรมที่ วัดพระแก้ว กรุงเทพฯ เขียนไว้เมื่อเกือบ 100 ปีก่อน เป็นรูปลิงในกองทัพพระรามกำลังสูบ กัญชาครึกครื้น บ้องกัญชามี “บัวผัน” เสียบอยู่ไว้ใส่กะเต็นจุดไฟวาบๆ ให้สูบได้
![กัญชา](http://178.128.112.224/wp-content/uploads/2019/12/AW-Cover-กัญชาในจิตรกรรมฝาผนัง-08.jpg)
“ชายหนุ่มกับตุ้งก่า”
ภาพจิตรกรรมเหนือขอบหน้าต่างในศาลาการเปรียญ วัดเกาะแก้วสุทธาราม จังหวัดเพชรบุรี ฝีมือของครูช่างใหญ่สองท่าน คือ พ่อละมุด และ ครูหวน ตาลวันนา ภาพนี้ไม่ระบุปที่วาด แต่สันนิษฐานว่าราว 100 ปีก่อน เนื้อหาในภาพน่าสนใจตรงที่มีชายหนุ่มนั่งในท่าสะลึมสะลือ ข้างตัวมีมีดสำหรับหั่นกัญชา และหม้อสำหรับสูบ กัญชาเสียบพวยแหลมเรียกว่า ตุ้งก่า
![](http://178.128.112.224/wp-content/uploads/2019/12/AW-Cover-กัญชาในจิตรกรรมฝาผนัง-09.jpg)
“กัญชากับท่าเปลือย”
ภาพจิตรกรรมเหนือขอบหน้าต่างในศาลาการเปรียญ ซึ่งปัจจุบันได้ปรับเปลี่ยนให้เป็น พิพิธภัณฑ์บ้านเขายี่สาร จังหวัดสมุทรสงคราม ภาพนี้ไม่ปรากฏชื่อผู้วาด และปีที่วาด แต่สิ่งที่น่าสนใจคือ ในภาพด้านหน้าเป็นสองหนุ่มกำลังเสพกัญชา โดยมีฉากหลังเป็นหนุ่มสาวเปลื้องผ้าพลอดรักกันอยู่
![กัญชา](http://178.128.112.224/wp-content/uploads/2019/12/AW-Cover-กัญชาในจิตรกรรมฝาผนัง-10.jpg)
“กัญชาพาหลับ”
ภาพจิตรกรรมเหนือขอบหน้าต่างของศาลาการเปรียญ วัดจันทราวาส จังหวัดเพชรบุรี ฝีมือครูหวน ตาลวันนา เขียนไว้ประมาณปี พ.ศ. 2460 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 6 ในภาพชายหนุ่มคนหนึ่งอยู่ท่าสุขสมขณะสูบ กัญชาด้านหน้ามีอุปกรณ์ในการเสพ ทั้งมีดและเขียงวางอยู่ ขณะที่เพื่อนอีกคนหลับอยู่ข้างๆ คาดว่าจะเมาจนคอพับไป
![กัญชา](http://178.128.112.224/wp-content/uploads/2019/12/AW-Cover-กัญชาในจิตรกรรมฝาผนัง-11.jpg)
“หนุ่มมอญเล่นกัญชา”
จิตรกรรม วัดม่วง จังหวัดราชบุรี บอกเล่าเรื่องราวของหนุ่มมอญที่กำลังเล่นกัญชากันอย่างเพลิดเพลิน ซึ่งนั่นก็สื่อกลายๆ ได้ว่าวัฒนธรรมกัญชาไม่ได้มีแต่ในวิถีไทยแต่ดั้งเดิมเท่านั้น
Fact File
- กัญชาในปัจจุบันยังคงจัดเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 ตามพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 ครอบคลุมทุกส่วนของพืชและสารที่มีอยู่ในพืช เช่น ใบ ดอก ยอด ผล ยาง ลำต้น
ต้นเรื่อง: กัญชากับภูมิปัญญาชาวบ้านไทย เขียนและถ่ายภาพโดย นิพัทธ์พร เพ็งแก้ว นิตยสารสารคดี ฉบับที่ 404 ตุลาคม 2561
ภาพโดย : นิพัทธ์พร เพ็งแก้ว
หมายเหตุ : ชื่อภาพทั้งหมดนี้เป็นชื่อภาพที่ทางกองบรรณาธิการตั้งขึ้น ไม่ใช่ชื่อภาพจริงแต่อย่างใด
![](/wp-content/uploads/2019/12/logo-greyscale-1.png)