เปิดรายชื่อ 43 สิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ของโลก ค้นพบในไทยโดยทีมนักวิทยาศาสตร์ไทย

เป็นอีกข่าวดีส่งท้ายปี 2568 เลยก็ว่าได้ สำหรับการประกาศรายชื่อ 43 สิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ของโลก ซึ่งถูกค้นพบโดยนักวิจัยไทยจากหลากหลายสถาบัน และได้รับพระราชทานชื่อวิทยาศาสตร์จากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งมีการประกาศอย่างเป็นทางการในงาน Chula the Impact ครั้งที่ 36 เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2568 จัดขึ้นที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ถือเป็นผลงานวิจัยสำคัญด้านอนุกรมวิธานและความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย

สำหรับกระบวนการวิจัย การจำแนกชนิด 43 สิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ของโลก ที่ถูกค้นพบในประเทศไทยนั้น เป็นการทำงานร่วมกันของนักอนุกรมวิธานชาวไทยและต่างประเทศจำนวน 130 คน จากสถาบันภายในประเทศ 31 แห่ง และต่างประเทศ 14 แห่ง ร่วมกันนำเสนอการค้นพบสิ่งมีชีวิตใหม่รวม 41 ชนิดใหม่ และ 2 สกุลใหม่สะท้อนถึงศักยภาพของนักวิจัยไทย ทั้งยังตอกย้ำถึงความอุดมสมบูรณ์ด้านสิ่งแวดล้อม ความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย โดยสิ่งมีชีวิตทั้ง 43 ชนิดผ่านการตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญและได้รับการตีพิมพ์ในวารสารนานาชาติในปี 2568

ทั้งนี้การค้นพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ต้องมีเกณฑ์สำคัญหรือ Type หลักในการเทียบกับชื่อทางวิทยาศาสตร์ที่มีอยู่แล้ว ซึ่งปัจจุบันสามารถใช้ DNA ซึ่งเป็นหัวใจของพันธุกรรมในการเทียบได้ แต่ก่อนที่จะค้นพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่นั้น นักวิทยาศาสตร์จะต้องศึกษาว่าพื้นที่ใดที่มีการเปลี่ยนแปลงและก่อให้เกิดความหลากหลายทางชีวภาพ และวางแผนในอนาคตว่าจะรับมือกับการเปลี่ยนแปลงอย่างไร ความหลากหลายทางชีวภาพสามารถบอกได้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติจะส่งผลต่อชีวิตของเราอย่างไร  ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีในปัจจุบันทำให้การตรวจการค้นพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่มีความแม่นยำและรวดเร็วมากยิ่งขึ้น

สำหรับรายชื่อ 43 สิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ของโลก ที่ค้นพบในประเทศไทยมีดังนี้

สกุลใหม่ของโลก จำนวน 2 สกุล

• สกุลผีเสื้อกลางคืนเทพรัตน์ (Debaratania)
• สกุลเห็ดก้อนอำพันเจ้าฟ้า (Sirindhornea)

พืชชนิดใหม่ของโลก จำนวน 3 ชนิด

• กระเจียวชมพูสิรินธร (Curcuma princeps)
• ต่างหูสิรินธร (Brachylophon sirindhorniae)
• ฮ่อมสิรินธร (Strobilanthes sirindhorniae)

สัตว์ชนิดใหม่ของโลก จำนวน 33 ชนิด แบ่งตามประเภทเป็น

สัตว์ในกลุ่มหนอนปล้อง จำนวน 3 ชนิด

• ไส้เดือนริมโขงบึงกาฬ (Amynthas septuaginta)
• ไส้เดือนเทพรัตน์แม่น้ำโขง (Amynthas sirindhornae)
• ไส้เดือนภักดีแม่น้ำโขง (Metaphire fidelis)

สัตว์ในกลุ่มแมลง จำนวน 13 ชนิด

• แตนเบียนเจ้าฟ้า  (Batothecoides sirindhornae)
• แตนเบียนเจ้าหญิง (Gilen principissa)
• แมลงช้างกรามโตเทพรัตน์ (Protohermes sirindhornae)
• แมลงชีปะขาวเทพรัตน์ (Ephoron debaratana)
• แมลงชีปะขาวสิรินธร (Teloganopsis sirindhornae)  
• แมลงปอเข็มท้องยาวเทพรัตน์ (Coeliccia sirindhornae)
• แมลงหางดีดถ้ำเจ้าฟ้า  (Lepidonella sirindhornae)
• ผึ้งยางไม้เจ้าฟ้าหญิงสิรินธร  (Megachile sirindhornae)
• มดเขาสูงสิรินธร  (Temnothorax sirindhornae)
• มดตะนอยเทพรัตน์  (Tetraponera sirindhornae)
• มดตะลานคูหารัตน์  (Camponotus sirindhornae)
• มดบากเทพรัตน์  (Vombisidris sirindhornae)
• มวนหญ้าสิรินธร  (Ceratocombus sirindhornae)  

สัตว์ในกลุ่มครัสเตเซียน จำนวน 5 ชนิด

• กุ้งแคระน้ำจืดเจ้าฟ้า  (Caridina sirindhornae)
• กุ้งเทพรัตน์  (Macrobrachium debaratae)
• คลาโดเซอแรนสมเด็จพระเทพรัตน์  (Paralona sirindhornae)
• โคพีพอดสิรินธร  (Tropodiaptomus sirindhornae)
• แอมฟิพอดเจ้าฟ้า (Quadrimaera sirindhornae)

สัตว์ในกลุ่มไมเรียพอด จำนวน 6 ชนิด

• กิ้งกือกระบอกหางมนสิรินธร  (Coxobolellus sirindhornae)
• กิ้งกือกระบอกหางแหลมสิรินธร (Thyropygus sirindhornae)
• กิ้งกือกระสุนพระรามเจ้าฟ้า  (Rhopalomeris sirindhornae)
• กิ้งกือตะเข็บเจ้าฟ้า (Yuennanina sirindhornae)
• กิ้งกือมังกรเจ้าฟ้าหญิง  (Desmoxytes chaofa)
• กิ้งกือมังกรสิรินธร (Desmoxytes sirindhornae)

สัตว์ในกลุ่มแมงมุม จำนวน 1 ชนิด

• แมงมุมรังซ้อนสิรินธร (Domarchus sirindhornae)  

สัตว์ในกลุ่มหอย จำนวน 4 ชนิด

• หอยกาบสามเหลี่ยมลำน้ำมูล (Pseudodon septuaginta)
• หอยทากจิ๋วจุกแดงทรงเจดีย์ (Georissa principalis)
• หอยนักล่าสิรินธร (Discartemon sirindhornae)
• หอยหางดิ้นเจ้าฟ้า (Siamopotaxis principalis) 

สัตว์ในกลุ่มสัตว์มีกระดูกสันหลัง จำนวน 1 ชนิด

• กบเขาหินทรายเจ้าฟ้า (Limnonectes sirindhornae)

เห็ดและยีสต์ชนิดใหม่ของโลก จำนวน 5 ชนิด

• ยีสต์เจ้าฟ้าหญิง (Blastobotrys princeps)
• ยีสต์สิรินธร (Cyberlindnera sirindhorniae)
• ยีสต์น้ำหวานดอกตาลโตนดเจ้าฟ้าหญิง  (Moniliella princeps)
• ยีสต์น้ำหวานดอกตาลโตนดสิรินธร (Metschnikowia sirindhorniae)  
• เห็ดโกงกางจิ๋วสิรินธร  (Calathella sirindhorniae)