Collector 101 : วีรวิชญ์ ฟูตระกูล นักสะสมประวัติศาสตร์สยาม
หากถามถึงนักสะสมที่เป็นแรงบันดาลใจให้คนรุ่นใหม่หันมาสนใจประวัติศาสตร์และศิลปวัตถุของโบราณ แน่นอนว่าต้องมีชื่อของ วีรวิชญ์ ฟูตระกูล ขึ้นมาเป็นอันดับหนึ่งจากเพจ “น้องญี่ พี่วิท” ที่มีผู้ติดตามกว่า 2 แสนคน โดยเขาคนนี้คือ นักสะสม อินฟลูเอนเซอร์ และเจ้าของร้านขายของเก่า “สนามหลวง” ที่ชวนคนรุ่นใหม่ออกเดินทางไปค้นหาจิ๊กซอว์ประวัติศาสตร์ไทยในยุครัตนโกสินทร์ โดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่ 4 ถึง รัชกาลที่ 7 อันเป็นยุคที่ไทยเปิดประเทศรับวัฒนธรรมต่างชาติ มีการบรรจบกันของเทคโนโลยีตะวันตกและศิลปะตะวันออกบนแผ่นดินไทย
“เป็นความเข้าใจผิดที่ว่าของยิ่งเก่ายิ่งแพง จะเป็นนักสะสมต้องมีเงินก่อน แต่สำหรับผมคิดว่ามันอยู่ที่ชิ้นงาน อยู่ที่คุณค่าของงานชิ้นนั้นๆ อย่างผมเองเริ่มจากการสะสมแสตมป์ราคาไม่กี่ร้อย ค่อยๆ ขยับมาที่หนังสือเก่า รูปถ่ายเก่า เครื่องกระเบื้อง ส่วนปัจจุบันผมสะสมศิลปวัตถุทุกประเภทในยุครัชกาลที่ 4 ถึงรัชกาลที่ 7 ความจริงแล้วผมไม่ได้เริ่มจากการสะสมของเก่าก่อน แต่ผมเริ่มจากความสนใจในประวัติศาสตร์ก่อนและค่อยมาที่ของเก่า ผมชอบประวัติศาสตร์ยุครัตนโกสินทร์ก็เลยชอบศิลปวัตถุในยุคนี้ตามมา เหตุผลที่ชอบยุคนี้เพราะเป็นยุคเปลี่ยนผ่านสยามเข้าสู่ยุคใหม่ เป็นยุคของการเปิดประเทศโดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่ 4 มีการรับวัฒนธรรมทั้งตะวันตกและตะวันออกเข้ามาพร้อมกันของในยุคนี้ก็จะหลากหลายและมีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว”
วีรวิชญ์ ย้อนเล่าถึงจุดเริ่มต้นการเป็นนักสะสมของตนเองที่มาจากความชอบในประวัติศาสตร์ เมื่อชอบก็ลงมือศึกษาซึ่งวีรวิชญ์ย้ำว่าการศึกษาให้รู้ไปถึงประวัติศาสตร์เบื้องลึกเป็นสิ่งที่นักสะสมควรจะต้องทำ
“มากกว่าการสะสมคือการศึกษาให้เข้าใจประวัติความเป็นมาของแต่ละชิ้นว่าของชิ้นนี้ถูกผลิตในยุคไหน ผลิตจากที่ไหน ทำเพื่ออะไร หลายคนมาปรึกษาว่าอยากเริ่มสะสมของเก่าแต่ไม่รู้จะเริ่มอย่างไร ผมก็แนะนำให้ลองศึกษา อาจจะเริ่มจากไปเดินดูในพิพิธภัณฑ์ก่อนเลยว่าของที่คุณชอบเป็นแบบไหน เพราะของเก่า ของแอนทีคมันมีหลากหลายแบบมาก และราคาก็มีตั้งแต่หลักร้อยถึงหลักล้าน ไม่จำเป็นว่าคุณจะต้องเริ่มสะสมจากของหลักล้าน อย่างตอนเด็กๆ ผมเองสะสมแสตมป์ดวงละหลักร้อยบาท คนส่วนใหญ่มักคิดว่านักสะสมของเก่าต้องมีเงิน แต่จริงๆ คือเริ่มจากของชิ้นถูกๆ ได้ แต่อยากแนะนำให้ศึกษาก่อนว่าเราสนใจของประเภทไหน เครื่องกระเบื้อง เครื่องเงิน เหรียญ แบงค์ แสตมป์ ของแอนทีคมันมีหลายศาสตร์มากๆ แต่ละศาสตร์ก็ใช้การศึกษาไม่เหมือนกัน”
นอกจากการสะสมที่อยากส่งต่อเรื่องราวของประวัติศาสตร์ไทยแล้ว วีรวิชญ์ ฟูตระกูล ยังมีอีกหนึ่งแรงบันดาลใจในการสะสมนั่นคือการจัดนิทรรศการนำของสะสมส่วนตัวที่แสนห่วงมาจัดแสดงให้คนทั่วไปได้เข้าชม เช่น “นิทรรศการ 4 แผ่นดิน” ที่จัดแสดงไปเมื่อเดือนมกราคม 2568 ซึ่งจุดประสงค์ก็เพื่อส่งต่อแรงบันดาลใจในการสร้างนักสะสมรุ่นใหม่ๆ ต่อไป
